ขนมจากเป็นขนมพื้นบ้านโบราณในแถบลุ่มน้ำบางปะกง โดยเฉพาะชุมชนที่พึ่งพาป่าจาก ทำด้วยแป้งข้าวเหนียว มักใช้ข้าวเหนียวดำ ใส่มะพร้าวทึนทึกที่ขูดหยาบๆ และน้ำตาลมะพร้าวกับเกลือเล็กน้อย เสร็จแล้วห่อด้วยใบจาก จบด้วยไม้กลัด แล้วย่างไฟอ่อน ได้กลิ่นหอมของใบจากเป็นอันว่าขนมกำลังสุก ย่างต่อให้ใบจากไหม้เล็กน้อยถึงจะอร่อยจริง
อ่าวไทยเป็นส่วนหนึ่งของภูมินิเวศทะเลจีนใต้ ลากเส้นตั้งแต่อ่าวไทยตอนบนตรงที่เรียกว่า “อ่าว ก.ไก่” ไปทางตะวันออกเฉียงใต้สุดที่แหลมกาเมา หรือแหลมญวณ ประเทศเวียดนาม ด้านตะวันตกลากลงใต้ไปสุดที่เมืองโกตาบารู ประเทศมาเลเซีย
พื้นที่ลุ่มน้ำเป็นแหล่งเริ่มต้นของอารยธรรรม ชุดความรู้ที่พัฒนาเป็นภูมิปัญญาที่มีการสืบทอด มักเกิดจากชุมชนริมแม่น้ำ และการสังเกตธรรมชาติเพื่อดำรงชีวิต บางครั้งก็ทำให้เกิดการค้นพบวิธีหาอยู่หากินแบบที่คิดไม่ถึง อย่างเช่นเรื่อง “เรือผีหลอก”
ภูมิปัญญาที่เสี่ยงต่อการสูญหายที่นำมาขึ้นทะเบียนมี 68 รายการ** หนึ่งในนั้นมี “ข้าวต้มมัด” รวมอยู่ด้วย เป็นมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Cultural Heritage) โดยจัดอยู่ในสาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล
จาก เป็นพืชที่ใช้ประโยชน์ได้ตั้งแต่ใบจนถึงผล เป็นพืชเศรษฐกิจมานาน การรักษาป่าจากคือนำกลับเข้ามาอยู่ในวิถีชีวิตอีกครั้ง เช่น “แกงคั่วลูกจาก”
เป็นเมนูของหวาน ใช้ฝักต้นรุ่ยมาทำ ทุกวันนี้หากินยากมาก เพราะขั้นตอนการทำยุ่งกว่าการบวดด้วยพืชผักชนิดอื่น
ทุกชาติในโลกล้วนมีตำรับอาหารที่ให้คุณค่าด้าน “โปรไบโอติก” มีมาตั้งแต่โบร่ำโบราณ
