ความดีงามของหน้าร้อนคือมีผลไม้หลายอย่างทยอยออกมาให้ลิ้มรสตลอดฤดู โดยเฉพาะมะม่วงสารพัดสายพันธุ์ กินได้ทั้งดิบและสุก ถ้าเป็นมะม่วงดิบเปรี้ยวปรี๊ด ขาดน้ำปลาหวานไม่ได้เลย

ไม่มีบันทึกที่ชัดเจนถึงที่มาของน้ำปลาหวาน ทั้งยังไม่พบว่าเพื่อนบ้านในอาเซียนมีตำรับหน้าตาเหมือนเครื่องจิ้มชนิดนี้ นักประวัติศาสตร์สันนิษฐานว่าน้ำปลาหวานน่าจะเกิดขึ้นสมัยรัชกาลที่ 4 แต่ก็ค้นไม่พบเหตุผลว่าเพราะอะไรจึงอนุมานว่าเป็นช่วงนี้ ทั้งยังเพิ่มเติมว่าเครื่องจิ้มนี้น่าจะเริ่มจากในรั้วในวังแล้วแพร่หลายกลายเป็นวัฒนธรรมประชานิยมในที่สุด เหตุผลข้อหลังนี้น่าจะมาจากการที่เคยมีชื่อเรียกน้ำปลาหวานว่า “มะม่วงทรงเครื่อง” ทำนองเดียวกับการเรียกกระท้อนสับใส่น้ำตาลเคี่ยวหวานเค็มว่ากระท้อนทรงเครื่อง มาจนทุกวันนี้

“น้ำปลาหวาน” เป็นเครื่องจิ้มรสชาติตามชื่อ คือเค็มด้วยน้ำปลา และหวานด้วยน้ำตาล ใช้ได้ทั้งน้ำตาลมะพร้าวหรือน้ำตาลโตนด น้ำตาลสองแบบนี้เคี่ยวแล้วไม่ตกทราย บางพื้นที่ใส่น้ำตาลอ้อยลงไปด้วยเพื่อให้รสหวานแหลม แต่ก็จะตกทรายที่ก้น ซอยหอมแดงกับพริกขี้หนูสดใส่ลงไปประสาลิ้นคนเมืองร้อน บางสูตรใส่กะปิเพื่อเพิ่มความนัว 

หัวใจของน้ำปลาหวาน คือการทำน้ำตาลให้ “เค็ม” ถ้าพระเอกคือน้ำตาล นางเอกก็คือน้ำปลา น้ำปลาที่ใช้เคี่ยวจึงต้องมีรส มีกลิ่นที่ดี คนสมัยก่อนใช้หัวน้ำปลาที่หมักเอง เป็นปลาตัวเล็ก ๆ ที่มักยกยอจากริมคลอง หรือติดอวนมา เครื่องจิ้มชนิดนี้จึงเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมการกินของคนริมน้ำ

“น้ำปลาหวานสูตรอาม่า” เป็นตำรับการปรุงดั้งเดิมของคนชลบุรีที่อยู่แถบอำเภอเมืองและอำเภอพานทอง สองพื้นที่นี้อยู่ใกล้ปากแม่น้ำบางปะกง จึงมีชาวจีนโพ้นทะเลเข้ามาตั้งถิ่นฐานในชลบุรี อย่างน้อยที่สุดก็ราวสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายจนถึงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ตำรับอาหารหลายอย่างเกิดจากการผสมผสานระหว่างตำรับจีน-ไทย จนเป็นอัตลักษณ์ของ “คนเมืองชล”

“น้ำปลาหวานสูตรอาม่า”  ใช้หัวน้ำปลาหมักเอง เคี่ยวกับน้ำตาลมะพร้าว ใส่กุ้งแห้งอวนทะเลที่ได้จากปากแม่น้ำบางปะกง กุ้งแห้งที่นี่ตัวไม่ใหญ่ เนื้อนิ่ม นำมาตำด้วยมือเพื่อให้เคี้ยวนุ่มสบายฟัน ปรุงรสหวานเค็ม เผ็ดปะแล่มตามสูตรดั้งเดิมของคนเมืองชล ไม่เติมผงปรุงรส ไม่ใช้วัตถุกันเสีย เติมความจัดจ้านด้วยการเพิ่มหอมแดงและพริกขี้หนูสดตามใจชอบ

น้ำปลาหวานสูตรอาม่า กินดีคราฟท์ ขนาด 400 กรัม ราคา 150 บาท

#น้ำปลาหวานสูตรอาม่า

#มะม่วงน้ำปลาหวาน

#มะม่วงทรงเครื่อง

#กินดีคราฟท์

#เชฟช้างชวนชิม

#กินกี่ครั้งไม่เหมือนเดิม 

#อยู่ดีกินดี

#บางปะกง

#วิถีบางปะกง

#อยู่ดีกินดีที่บางปะกง

#อาหารพื้นบ้าน

#อาหารรสมือแม่